Het bericht dat er huiszoekingen werden uitgevoerd bij meerdere militairen naar aanleiding van extreemrechtse sympathieën, zou geen verrassing mogen zijn. Net zomin als de voorspelbare reacties op sociale media dat het dodental door moslimfundamentalisten veel hoger ligt en daarom een groter gevaar vormt. Maar deze logica gaat voorbij het simpele feit dat rechts terrorisme een ander doel voor ogen heeft dan IS. Zij streven niet naar een verwoesting van een land, maar van de werkelijkheid.

Terwijl ik dit schrijf, wordt er gretig aan geschiedvervalsing gedaan aan de rechterzijde. Zo beweerde deze week het Fox News-boegbeeld Tucker ‘ik stel gewoon vragen’ Carlson dat de aanval op het Capitool van 6 januari het werk was van linkse infiltranten en FBI-agenten. Dat deze driedelige ‘docu’-serie exclusief werd uitgezonden op hun onlineplatform Fox Nation mocht als een waarschuwing voor lage journalistieke waarden gelden. We mogen ons daarom voorbereiden op een lawine aan berichten dat de demonstranten in Washington die dag louter bezorgde brave burgers waren. Waarbij de aanwezigheid van gewelddadige groepen als The Proud Boys genegeerd wordt. Deze organisatie, ooit opgericht door Vice News-bedenker en nipster (samenvoeging van ‘nazi’ en ‘hipster’) Gavin McInnes, rekruteert zelfverklaarde male chauvinists die zich in mekaar laten slaan terwijl ze zoveel soorten cornflakes moeten opsommen. Eenzelfde groep die ook zuivel als politiek wapen in de strijd gooide, vanuit de valse veronderstelling dat de zwarte gemeenschap meer lactose-intolerante mensen kende. Maar de belangrijkste factor in deze poging tot staatsgreep is de invloed van QAnon.

Een samenzweringstheorie die ook hier in Europa vaste grond krijgt, haar kern de leugen dat de elite het bloed van kinderen drinkt. Haar bekendste promotor is de acteur Jim Caviezel, die op dit moment zijn rol van Jezus herneemt voor de tweede The Passion of the Christ in regie van Mel Gibson. Dagelijks verspreiden haar aanhangers valse berichten, zoals dat de dood van Jürgen Conings een afrekening door de satanische deep state was. Of dat Alec Baldwin expres die cameravrouw neerknalde omdat zij zogezegd een documentaire over pedofielen in Hollywood aan het voorbereiden was.

Maar deze obsessie met het beschermen van kinderen verraadt ook haar antisemitische roots. Zo worden Joden al eeuwen beschuldigd van het offeren van kinderen, vandaag de dag wordt de favoriete vijand van Orban (recent bejubeld door Tucker Carlson), George Soros, van precies hetzelfde beticht. Ook tijdens betogingen van vaccinweigeraars duiken steeds meer symbolen en ideeën gelinkt aan Q op.

We zijn voorbij het punt om fenomenen als QAnon te zien als louter Amerikaans, zijn invloed is wereldwijd nu. Net als zijn oproep om zich politiek te verankeren. Nadat deze beweging miljoenen mensen heeft wijsgemaakt dat de machthebbers hen dood willen, klinkt de oproep om zelf de macht te grijpen steeds logischer. Een staatsgreep zonder zelfmoordterroristen, maar door schijnbaar bezorgde burgers.

Over de auteur

Joost Vandecasteele is schrijver, scenarist en comedian. Zijn recentste roman, Verlos ons van het kwaad, vertelt het verhaal van de vorige en toekomstige aanslagen in Brussel. Dit opiniestuk verscheen op 13 november 2021 in de krant De Morgen.

Wil je geen enkel artikel over extreemrechts missen? Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief.