De plek waar de gezochte rechtsextremistische militair Jürgen Conings dood aangetroffen werd, vormde zich inmiddels om tot een bedevaartsoord waar tal van sympathisanten hun steun komen betuigen aan de man die viroloog Marc Van Ranst met de dood bedreigde en die oorlogswapens ontvreemdde uit de kazerne waar hij gelegerd was. De lokale overheden staan er een beetje beduusd bij. Een drastischere aanpak is hier echter aan de orde.

Bedevaartsoord voor extreemrechts

De bevoegde overheid moet niet alleen paal en perk stellen aan het bedevaartsoord dat ontstond op de vindplaats van het stoffelijk overschot van Jürgen Conings. Er moet ook drastisch opgetreden worden tegen rechtsextremistische individuen en groepen die hoe verder de normalisering van extreemrechts zich uitspreidt hoe arroganter en publiekelijker beginnen op te treden. Eén en ander is het mede het gevolg van een normalisering van extreemrechts gedachtegoed en aanwezigheid in media en politiek.

Rouwen om een dierbaar persoon die ontvallen is, daar heeft iedereen recht op. Het valt te begrijpen dat de naasten van de extreemrechtse militair Conings hem willen gedenken, herinneren, om de privé persoon die hij was en de affectieve band die ze met hem hadden. Een ander paar mouwen is het vereren van Conings precies omdat hij een extreemrechtse militair met zelf aangekondigde moordplannen was die oorlogswapens uit een kazerne stal. Dat valt op geen enkele manier te tolereren. Of Conings nu nul of 5000 fans op sociale media verzamelt, verandert niets aan de feiten. De vindplaats moet afgegrendeld worden, alle individuen die er zich manifesteren en voorbijgangers intimideren moeten tot de orde geroepen worden.

Politieke stilte effent pad

Toch lijken nogal wat politici terug te deinzen voor de maatschappelijke druk van die duizenden fans die – om honderd en één uiteenlopende redenen – sympathiseren met de extreemrechtse militair. Die druk staat niet op zichzelf. Hij is innig verbonden met de electorale hoogten die het extreemrechtse Vlaams Belang vandaag lijkt te bereiken en die druk uit zich ook op onze media. Het Vlaams Belang haalt profijt uit de wisselwerking tussen die druk van een radicaliserend deel van de publieke opinie en haar scores in peilingen.

Wat daar de gevolgen van zijn, konden de kijkers vaststellen tijdens gesprekken en interviews met VB-voorzitter Tom Van Grieken naar aanleiding van zijn dreigement aan “linkse leerkrachten” om in 2024 met hen “af te rekenen”. Voor de aanhang van Vlaams Belang is de boodschap duidelijk: doe een ranzige, fascistoïde uitspraak (waarmee je de grenzen nog maar eens verlegt) en je komt op radio en tv uitgebreid aan bod om badinerend je “verhaal” te “duiden”. Het is bijzonder zorgwekkend dat zowel de publieke omroep VRT als de commerciële omroep VTM in prime time een forum aan Tom van Grieken gaven waarmee hij honderdduizenden kiezers kon bereiken zonder noemenswaardige tegenspraak.

Electorale berekeningen en vooral angsten doen bovendien de democratische partijen zwijgen of terugdeinzen. De fascistoïde uitspraak werd door de meeste politieke “collega’s” gewoon genegeerd of wat weggelachen. Maar het is precies dat soort uitspraken dat ook de meer gewelddadige rechtsextremistische individuen en groepen meer zelfvertrouwen geeft. Er wordt terrein prijsgegeven en zo wordt letterlijk het pad voor extreemrechts geëffend.

“Met Vlaams Belang kan je nooit regeren”

Na zijn ronduit racistische uitspraak dat Europa “dominant blank” moet blijven en deze fascistoïde verklikkerscampagne beginnen een aantal journalisten toch te begrijpen dat er geen verschil is tussen de ranzige Filip Dewinter – die eenzelfde campagne in 1989 liet voeren – en de meer fatsoenlijk geachte Tom Van Grieken. Dat is een belangrijke vaststelling. Want zoals Het Nieuwsblad-hoofdredacteur Liesbeth Van Impe in haar podcast van 2 september eerlijk toegaf: “Ik geloofde ooit dat Tom van Grieken de partij fatsoenlijk kon maken. Vandaag zie je: met dit Vlaams Belang kan je nooit regeren”.

Podcast van Het Nieuwsblad-hoofdredacteur Liesbeth Van Impe

Hopelijk is dat wat men alvast weerhoudt: dat het cordon sanitaire er niet zomaar gekomen is en dat het moet aangehouden worden, zeker met de blik op 2024. Uiteraard geldt dat voor de vorming van een Vlaamse regering, maar het moet ook toegepast worden in de samenstelling van de colleges in steden en gemeenten. Verder is het van belang dat onze media inzien dat men extreemrechtse haatpredikers (ditmaal tegen “linkse” leerkrachten) niet moet BELONEN door ze nog eens een microfoon onder de neus te houden om – zoals ze zeggen: in het lang en in het breed – hun abjecte oproepen te herhalen.

Met een beperking van de democratie heeft dit niets te maken. Met de bewaking van onze democratie heeft het alles te maken.

Bron foto: HLN

Wil je geen enkel artikel over extreemrechts missen? Abonneer je op onze wekelijkse nieuwsbrief.