C-REX (Center for Research on Extremism) publiceerde haar derde rapport over zware rechtsextremistische aanslagen en geweldplegingen in West-Europa. C-REX is een multidisciplinair centrum voor de studie van rechts-extremisme, haatmisdrijven en politiek geweld. Het is een samenwerking met zes van de toonaangevende Noorse instellingen op het gebied van onderzoek naar extremisme en in hoofdzaak verbonden met de universiteit van Oslo.
Het Noorse onderzoekscentrum is begonnen met een databank na de terroristische aanslagen van 22 juli 2011 in Noorwegen en de ontdekking van de Duitse terroristische cel Nationalsozialistischer Untergrund in hetzelfde jaar. De twee gebeurtenissen toonden aan dat er een sterke behoefte bestond aan meer gegevens over rechtse terrorisme en andere vormen van geweld in West-Europa te registeren.
De databank hanteert strikte criteria en bevat alleen gebeurtenissen waarvan de selectie van doelwitten – minderheidsgroepen, politieke tegenstanders of de overheid – is gebaseerd op extreemrechtse overtuigingen. Verder richt de databank zich alleen op de meest ernstige soorten gebeurtenissen. Het onderzoekscentrum registreert enkel gewelddadige acties en aanslagen waarbij de dader(s) vastbesloten lijken om hun slachtoffers te doden of zware fysieke letsel toe te brengen.
Jaarrapport van 2021 met cijfers voor 2020
Voor het coronajaar 2020 telt het jaarrapport 149 zware incidenten waarvan 2 met dodelijke afloop. De eerste aanslag met dodelijke slachtoffers vond plaats op 19 februari. Een 43-jarige Duitse man doodde in de stad Hanau (Duitsland) negen mensen nadat hij eerder zijn eigen moeder had vermoord. Voorafgaand aan de aanslag publiceerde de dader een manifest en video’s op het internet waarin hij zijn rechtsextremistische wereldbeeld bekend maakte. De man pleegde na de aanslag zelfmoord.
De tweede dodelijke incident vond plaats in Portugal op 25 juli, toen een zwarte persoon vier keer werd neergeschoten door een oudere blanke man met rechtsextremistische overtuigingen. Getuigen hebben verklaard dat in de dagen voor het dodelijk incident de dader het slachtoffer racistisch had beledigd.
Beide dodelijke incidenten werden gepleegd door eenzame actoren, waren gericht op etnische minderheden en maakten gebruik vuurwapens.
Sinds 2001 is het aantal dodelijke incidenten per jaar echter relatief stabiel met gemiddeld vijf dodelijke aanslagen en acties per jaar. Voor het jaar 2020 ligt het aantal opmerkelijk lager dan het gemiddelde. De lockdown en coronamaatregelen die de bewegingsvrijheid beperkten kunnen hiervoor een verklaring bieden.
De meeste gewelddadige incidenten vonden plaats in Duitsland, het VK, Griekenland en Italië.
Het volledig rapport kan je lezen op hun website. De link naar het rapport is c-rex-rtv-trend-report-2021.pdf (uio.no)