De beslissing van de Universiteit van Oxford om 6 miljoen pond te accepteren van een trust die Max Mosley heeft opgericht uit de erfenis die hij ontving van zijn vader, Sir Oswald Mosley, leider van de British Union of Fascists, wordt sterk bekritiseerd. Twee hogescholen verbonden aan de Universiteit van Oxford, St Peter’s College en Lady Margaret Hall (LMH), ontvingen eerder eveneens zo’n 6 miljoen pond van de trust.
De Mosley dynastie
Sir Oswald Mosley (16 november 1896 – 3 december 1980) raakte voor de Tweede Wereldoorlog sterk gedesillusioneerd in de reguliere politiek en richtte na een turbulente politieke carrière zijn eigen politieke partij op, de Britse Unie van Fascisten (BUF). Als telg van een aristocratische familie trouwde hij in mei 1920 met Lady Cynthia Curzon, de tweede dochter van Graaf Curzon van Kedleston. Kedleston was toen minister van Buitenlandse Zaken en voordien de onderkoning van India.
De bruiloft was voor de aristocratie ongetwijfeld de gebeurtenis van het jaar. Onder de honderden gasten waren koning George V en koningin Mary aanwezig, maar ook buitenlandse royalty’s zoals de hertog en hertogin van Brabant Leopold van België en zijn vrouw Astrid.
Na de dood van zijn vrouw trouwde Oswald Mosley in 1936 in het geheim met zijn minnares Diana Guinness, een fervente aanhangster van het nazisme. Het huwelijksfeest vond plaats in het huis van de Duitse propagandaminister Joseph Goebbels. Adolf Hitler was hun eregast. Enkele jaren voor zijn tweede huwelijk had hij de British Union of Fascists opgericht, na een studiereis naar Italië en een ontmoeting met Benito Mussolini.
Aanvankelijk kreeg de partij de steun van de bevolking en trok een aanzienlijke aanhang, waarbij de partij op een gegeven moment 50.000 leden claimde. Naarmate de partij steeds radicaler werd, nam de steun echter af. De partij was vaak betrokken bij gewelddadige confrontaties en rellen, vooral met communistische en joodse groeperingen. Vooral de Slag om Cable Street, waarbij het tot een reeks gewelddadige botsingen kwam met Mosley en zijn zwarthemden die een provocatieve mars organiseerden door een Joodse buurt in Oost-Londen, betekende het begin van het einde voor de British Union Of Fascist.
Tijdens de oorlog werd Mosley door de Britse autoriteiten onder huisarrest geplaatst. In 1948 richtte hij de Union Movement op, een postfascistische partij. Mosley stelde zich pas in 1959 voor het eerst sinds de parlementsverkiezingen van 1931 kandidaat voor de algemene verkiezingen. Zijn campagne was vooral gebaseerd op sterke anti-immigratie standpunten. Hij geraakte niet verkozen maar haalde wel 8% van de stemmen in zijn kiesdistrict.
Niet alleen de geschiedenis van Oswald Mosley werpt een schaduw op de dotaties aan de Universiteit van Oxford, ook de politieke activiteiten van de jongste zoon Max Mosley. Als tiener en jongvolwassene was Mosley betrokken bij de naoorlogse politieke partij van zijn vader. De jonge Max studeerde af in de natuurwetenschappen en de in de rechten. Hij was een voorstander van de apartheid in Zuid-Afrika en liep regelmatig mee in extreemrechtse betogingen. Hij stopte met zijn politieke ambities en bouwde een loopbaan uit als autocoureur. Na zijn sportcarrière bouwde hij een imperium uit als Formule 1- constructeur en fabrikant van raceauto’s. Tegen het einde van de jaren negentig was hij donor geworden van de Labour Party en een aanhanger van de regering van Tony Blair. De Labour Party besloot later geen verdere donaties van Mosley te accepteren. Max Mosley stierf dit jaar op 81-jarige leeftijd.
Felle kritiek op de dotaties.
Er kwam heel wat kritiek – niet in het minst van Joodse studenten in Oxford en van sommige academici – over de bron van het geld, met oproepen om het terug te geven. Volgens de vooraanstaande historicus Lawrence Goldman, emeritus fellow aan de universiteit van Oxford, zijn Engelse universiteiten ‘hun moreel kompas kwijtgeraakt’ wanneer het aankomt op donaties.
De Oxford Jewish Society en Union of Jewish Students hebben hun teleurstelling uitgesproken. In een gemeenschappelijke verklaring stelden ze dat “De familienaam Mosley synoniem is voor fascisme en antisemitisme in Groot-Brittannië. Het besluit van de universiteit om een leerstoel aan deze naam te verbinden, dient om de erfenis van Mosley te herdenken en te vereren. Bovendien is de afwezigheid van enige communicatie en overleg met de Joodse studenten van Oxford onattent en ongepast. We moedigen de Universiteit van Oxford en de profiterende hogescholen aan om na te denken over de impact die deze donaties zullen hebben op haar Joodse studenten en de bredere studentenorganisatie.”
Bronnen: The Guardian, City A.M., Daily Mail