Via online gamen rekruteren Amerikaanse rechtsextremisten jongeren die ze in een reële racistische en seksistische beweging willen organiseren. De kern van hun discours over omvolking en blanke dominantie lijkt als twee druppels water op dat van Vlaams extreemrechts.
“Extreme and online”
Onlangs zond VRT-Canvas het eerste seizoen uit van alweer een spraakmakende docureeks van Louis Theroux. Met ‘Forbidden America’ boog de Britse documentairemaker zich in drie afleveringen over de impact van internet en sociale media op enkele van de meest controversiële hoeken van de Amerikaanse samenleving. De steenrijke en vaak bij criminaliteit betrokken rappers van Florida en de pornowereld in Los Angeles passeerden de revue. De seizoensopener ‘Extreme and online’, over hoe het nieuwe extreemrechts op het internet jongeren rekruteert en van een digitale aanhang een reële beweging maakt, deed menigeen opschrikken.
In de bewuste aflevering zoekt Theroux een nieuwe generatie rechtsextremisten op die hun racistische, antisemitische en misogyne boodschappen onder meer online verspreiden via gaming. Er passeren figuren de revue als Beardson Beardly die zich profileert als ‘heterog gamer’ en ‘comedian’ en met wie de flegmatieke Louis Theroux het aan de stok krijgt. Ook de antisemitische livestreamer Baked Alaska komt in beeld wanneer hij in de straten van Tampa filmt op het ritme van nazistische marsliederen.
Beardsly en Baked Alaska zijn fan van Nick Fuentes, die eveneens in de docu aan bod komt. De jonge witte supremacist Fuentes is inmiddels miljonair geworden. Hij is host van de in rechtsextremistische kringen populaire stream America First with Nick Fuentes en organiseert jaarlijks de America First Political Action Conference (AFPAC).
Groyper Army
Voor deze conferenties kreeg Fuentes de steun van een paar meer ‘respectabel’ geachte figuren binnen de Republikeinse partij net als van een aantal journalisten. Dat hoeft niet te verbazen. Zowel Fuentes, die overigens vindt dat vrouwen geen stemrecht zouden mogen hebben, als een deel van zijn dichte aanhang zijn ‘groypers’. Deze ‘groypers’, vaak ook omschreven als het ‘Groyper Army’, zijn witte nationalisten en rechtsextremisten die als internettrollen hun extreme ideeën in het Amerikaanse mainstream conservatisme trachten binnen te sluizen. Wie de evolutie van de Republikeinse partij en de sferen errond wat gevolgd heeft, zal merken dat deze rechtsextremisten bijzonder succesvol zijn.
Vlaams extreemrechts kopieert Amerikaans extreemrechts
Hoe grotesk het ook allemaal overkomt, marginaal zijn deze bewegingen allerminst. En zo ver van ons bed zijn ze ook niet. Wie dergelijke figuren observeert, ziet deels een patroon dat je ook in Vlaanderen bij Schild en Vrienden en bij Vlaams Belang ontwaart. Uiteraard zijn er de oppervlakkigheden. Met de manier waarop die Fuentes zich kleedt, lijkt hij als twee druppels water op een Tom Van Grieken of een Dries Van Langenhove. Ergens moeten ze de mosterd halen, al die (ex-)KVHV’ers en NSV-ers, VBJ-ers en Jong NVA’ers…
Maar wat vooral opviel is dat het discours van Fuentes óók als twee druppels water op dat van Van Grieken, Van Langenhove en tutti quanti lijkt. Even een kort citaat van een uitspraak van Nick Fuentes in de docu waarin u gerust ‘America’ door ‘Vlaanderen’ mag vervangen: “Als je de mensen in Amerika vervangt en de plek Amerika verandert, is het dan nog echt Amerika? Is het nog onze thuis?”. De conclusie is dat Fuentes “geen immigratie meer wil” ook geen “legale immigratie”. Nog eentje: “Als Amerika zijn witte demografische kern verliest, en als het zijn geloof in Jezus Christus verliest, dan is dit niet langer Amerika”. En als hoogtepunt van zijn toespraak op de AFPAC-conferentie, besluit Fuentes naar eigen zeggen met “iets dat je niet meer mag zeggen”: “Blanke mensen hebben dit land gesticht. Dit land zou niet bestaan zonder blanken. En de blanken zijn het beu om gekoeioneerd te worden”.
Het sluit naadloos aan met het pleidooi van Van Grieken over de noodzaak om “dominant blank” te blijven en over het Vlaams Belang-riedeltje dat “omvolking geen samenzeweringstheorie maar een realiteit is”.
Radicalisering via Fortnite
Dat bepaalde jongeren via het online gamen met spelletjes als Fortnite in een rechtsextremistische trechter gezogen worden, is zorgwekkend. Gewelddadige extremistische organisaties buiten dit online gamen uit en het onderzoek daarnaar staat nog maar in de kinderschoenen. Vandaar het belang en de waarde van een initiatief als EGRN (Extremism and Gaming Research Network), een netwerk dat de expertise van een tiental onderzoekscentra bundelt om adequate antwoorden te vinden op deze gevaarlijke uitdaging.
Ook sociale mediaplatformen als Twitch en Discord vertonen volgens deze deskundigen een “zorgwekkende trend richting witte suprematie en terrorisme”. Discord, kennen we intussen in Vlaanderen allemaal. Dat was het “geheime” platform waarop Dries Van Langenhove en zijn Schild en Vrienden hun racistische, seksistische, misogyne en antisemitische berichten postten.