Op 21 november 2021 liepen 35.000 mensen mee in een betoging tegen allerhande coronamaatregelen. Achteraf onthulde Het Observatorium dat de hoofdorganisatoren nauwe banden hadden met Feniks. Een aantal kranten zoals De Morgen en Het Laatste Nieuws werkten verder op de onthulling en kwamen tot de conclusie dat extreemrechts via Feniks de organisatie van de demonstratie stevig in handen had. Naast Feniks zijn twee andere organisaties, Katholiek Forum en Civitas Belgique, overduidelijk van extreemrechtse signatuur. Drie andere organisaties hebben sterke connecties met extreemrechts.
Voor de goede orde: de adhoc-organisatie Samen voor Vrijheid, met naar eigen zeggen Sarah Melis en Ezra Armakye aan het roer, wierpen zich op als overkoepelende hoofdorganisatoren. Onderaan de affiche waarop werd opgeroepen om op straat te komen, bevond zich een wisselend aantal logo’s van groeperingen die mee zouden organiseren, die sprekers zouden leveren én die hun volgers via de sociale media zouden oproepen de betoging te vervoegen.
Bovenstaande versie, die vrij definitief lijkt, is terug te vinden op de website van “vrijdenker” Steven Desanghere. Over hem later meer.
Dat Melis en Armakye tijdens de voorbereidingen de betrokkenheid van Feniks verzwegen, doet op zich al de wenkbrauwen fronsen. Maar ook na de onthullingen en bewijzen geleverd door Het Observatorium bleven zij beiden boudweg elke band ontkennen. Journalisten Stijn Cools en Mark Eeckhaut van De Standaard bevestigden al snel de links tussen Feniks en de organisatoren in hun artikel over de betoging in Brussel.
Een dikke maand na de betoging schreef Armakye in een open brief aan Gert Vercauteren, directeur ad interim van het OCAD, nog dat Feniks “een organisatie als alle andere” is en dat extreemrechts niets te maken had of heeft met Samen voor Vrijheid. Directe aanleiding voor de open brief was het VRT-artikel Corona verdeelt: “De Tegenbeweging”, noemt OCAD ze van 28 december 2021. In dat stuk werd de betrokkenheid van verschillende extreemrechtse groeperingen en Samen voor Vrijheid onder de loep gehouden.
De dubieuze standpunten en sympathieën van Ezra Armakye
Ezra Armakye is naast de woordvoerder van Samen voor Vrijheid ook de voorman van Vecht Voor Vrijheid, hoewel die groep toch opgericht lijkt te zijn door Sarah Melis en Lander Kerkhofs, een bekende bij Schild & Vrienden. Armakye heeft een uitgesproken sympathie voor Donald Trump en laat zich graag fotograferen met pakweg Jeff Hoeyberghs, een veroordeelde rechtsextremistische seksist en misogynist, Gideon van Meijeren van het Nederlandse Forum voor Democratie en Kris Roman, een voormalig Vlaams Belanger die nu optreedt als verbindingspersoon tussen de partij en Rusland. Meer dan eens deed Armakye een beroep op Tom Van Grieken en Dries Van Langenhove om tot zijn protestbeweging toe te treden.
Armakye blijkt eveneens een astraal, energetisch reiziger te zijn en noemt zich een missionaris van de Japanse sekte “Happy Science”, die onder meer gekend is voor de spirituele zoektocht naar liefde, verbinding en een uitgesproken haat heeft tegenover alles wat neigt naar politiek links. Volgens het IACSSO is deze sekte niet actief in de Lage Landen.
Ondertussen is Armakye afgegleden tot het niveau van reptieljongen David Icke, denkt hij dat de Brusselse ondergrond tjokvol door vrijmetselaars geofferde kinderlijkjes steekt, en dat de aarde bezocht én bedreigd wordt door tal van buitenaardse wezens.
De details zijn onduidelijk, maar hij heeft Samen voor Vrijheid verlaten of moeten verlaten.
Medeorganisatoren met extreemrechtse linken
Dat Feniks een centrale rol speelde in de organisatie van de betoging is ondertussen gemeenzaam bekend. Maar wie zijn de andere medeorganisatoren met een extreemrechtse link?
De extreemrechtse tendensen binnen Viruswaanzin vzw zijn ondertussen voldoende gedocumenteerd. Deze vzw heeft steeds beweerd apolitiek te zijn en open te staan voor élke politieke strekking, zelfs in de periode dat achter de schermen voorbereidingen werden begonnen om de uitgesproken rechts-libertaire partij PV&V (nu Vrijheid) op te richten. En ze stonden inderdaad open, zo ongeveer voor 50 tinten donkerzwart. De vzw vergeleek zichzelf met “een voormalig Duits leider” die ook moest strijden tegen de Grote Leugen, de Hitleriaanse große Lüge, en mensen in de zorgsector met leden van de georganiseerde misdaad. De groep zag er in het verleden geen graten in om een artikel van een veroordeelde neonazi op de website te plaatsen.
Viruswaanzin pleit voor de doodstraf voor politici en wetenschappers betrokken bij het coronabeleid. De advocaat en woordvoerder van Viruswaanzin en voorzitter van de partij Vrijheid, Michael Verstraeten, gaf een boek uit bij De Blauwe Tijger, een Nederlandse uitgeverij bekend voor extreemrechtse, neofascistische en conspirationistische boeken. Hij was te gast op het videokanaal De Blauwe Studio op Youtube waar gretig allerlei complotten en extreemrechtse propaganda worden verspreid.
Viruswaanzin onderhoudt eveneens banden met de Belgisch-Nederlandse ex-Voorposter Marko Kleijn, de voorman van een groep die zich Gele Hesjes noemt en die terug te vinden is op de poster. Kleijn kwam reeds in 2018 in het nieuws. Zo verscheen in De Morgen het artikel Wat Marko Kleijn, de man achter ‘Leg Vlaanderen plat’, met extreemrechts te maken heeft. De extreemrechtse voorman, bewonderaar van de eveneens extreemrechtse, overleden militair en terrorist Jürgen Conings, wilde zich eveneens uitdrukkelijk profileren als apolitiek. We komen straks terug op het aspect ‘apolitiek’.
Ook het hyperconservatieve en extreemrechtse Katholiek Forum is ondertussen in het nieuws gekomen. Een 15-tal leden van de extreemrechtse religieuze organisatie Katholiek Forum vzw voerden in 2017 in het kerkje van Kuttekoven actie tegen “een satanisch beeld en een wansmakelijke belediging aan God en het Katholicisme.” Het beeld waarvan sprake was het kunstwerk “The Holy Cow” van Tony Herck: een gekruisigde koe, omgeven door melk. Voorzitter van de organisatie is Dries Goethals, die – zoals Het Observatorium als eerste heeft kunnen aantonen – terugkomt in de metadata van de PDF van het persbericht van “Samen voor Vrijheid”.
Een andere medeorganisator is de extreemrechtse katholieke organisatie Civitas Belgique. De organisatie onder leiding van Alain Escada is actief in België en Frankrijk. Civitas is gekend staat voor het verspreiden van anti-semitisme en negationistische ideeën. Alain Escada was in het verleden lid van verschillende rechtsextremistische en neofascistische organisaties waaronder “Le Front Nouveau de Belgique”, een afsplitsing van “Le Front National Belge”. Hij is momenteel actief in de extreemrechtse Europese politieke partij “Coalition for Life and Family”, een partij met 8 parlementsleden in 8 verschillende landen. Jaarlijks krijgt de partij met hoofdzetel in Brussel een allocatie van zo’n 300.000 euro.
Tegenstroom is nog zo’n medeorganisator die in hetzelfde extreemrechts en ultraconservatief katholiek bedje ziek is. Tegenstroom stelt zich voor als een pluralistische en onafhankelijke organisatie. Wie een bezoek brengt aan hun website ziet al vrij snel dat een aantal extreemrechtse individuen en vooral complotdenkers er vrij spel krijgen.
Onverschilligheid ten aanzien van extreemrechtse inmenging
Het moge duidelijk zijn: die 35.000 betogers zijn niet allemaal hun recht op betogen komen uitoefenen voor de schone ogen van bovengenoemde extreemrechtse organisaties. “Ze kwamen zowel uit linkse als uit rechtse hoek”, benadrukte VRT-journaliste Saskia De Schutter. “Wat hen momenteel samenbrengt is wantrouwen. Wantrouwen tegenover de overheid, de wetenschap, de farma-industrie en de media. Dat leidt nu tot verzet”, aldus professor persuasieve technologie dr. Karolien Poels in hetzelfde artikel.
En dat wantrouwen wordt al twee jaar aangewakkerd, niet alleen door bovengenoemden, maar ook door groepen die in het artikel Corona verdeelt: “De Tegenbeweging”, noemt OCAD ze beschreven worden als “soft” en “progressief”.
Onder meer door The Human Side. Deze organisatie noemt zichzelf naast “een inspirerend en verbindend platform voor iedereen die ijvert voor een meer humane aanpak van de coronacrisis”, ook “een gedreven collectief van creatieve geesten, academici en bewustzijnswerkers”. Kijken we naar de academici die door de organisatie naar voren worden geschoven, dan wordt het verschil tussen dezen en “creatieve geesten” heel erg klein.
Op de website krijgen vaak gecontesteerde wetenschappers als Lieven Annemans, Mattias Desmet en zelfs Sam Brokken/Leendert een forum. Kritiekloos. Bij momenten lijkt het een verlengstuk van tegenwind.tv te zijn, het project van Alain Grootaers, journalist bij P-Magazine, en Jakobien Huisman, ex-reporter en momenteel uitbaatster van een vakantiehuisje in Spanje, waarin tegenstemmen worden geïnterviewd. Grootaers en Huisman beweren “kritische en onafhankelijke journalistiek” te brengen. Voor wie geïnteresseerd is in kritiek op de wetenschappers die figureren in de documentairereeks Tegenwind, kan steeds terecht bij factcheck.vlaanderen en op de website tegenwindmolen.be, waar onder meer de uitspraken van Sam Brokken en UGent-hoogleraar Mattias Desmet onder de loep worden gehouden. Spoiler alert: na kritisch onderzoek van hun teksten en bronnen, blijft zo weinig van de beweringen over dat het moeilijk wordt om hun output niet te bestempelen als fake news.
Boekhouder en Steineriaanse, vegetarische biokok Peter Vandermeersch, mocht in naam van The Human Side zowel de speech schrijven voor, als de apologie na betoging van 21 november. Het is de ironie voorbij dat de speech voor de betoging medegeorganiseerd door extreemrechts moest beginnen met de woorden “Wanneer een systeem afglijdt naar immorele en totalitaire diepten”. Het is zo mogelijk nog schrijnender dat in de apologie achteraf de nadruk werd gelegd op het apolitieke karakter van The Human Side en dus van hun oproep tot deelname aan de demonstratie.
In zijn apologie rept Vandermeersch met geen woord over de extreemrechtse toe-eigening van de demonstratie en legt hij de verantwoordelijkheid voor deelname dan maar “in het hart van elk individu na rijp beraad en onderzoek”.
Het is moeilijk uit te maken of de woordvoerders van The Human Side op de hoogte waren van de extreemrechtse coup van de hoofdorganisatie vóór de betoging. Het is alvast gemakkelijker om vast te stellen hoe ze met die kennis omgingen ná de betoging.
The Human Side is online zeer actief en krijgt steun van een hele schare zogenaamde “vrije pennen”, schrijvers die bijdragen leveren en die vaak zelf via de sociale media een schare volgelingen en dus donateurs lijken te willen verzamelen. Een van die vrije pennen is Steven Desanghere, die vooral gekend is door zijn gewelddadige anti-ggo-acties in 2011. In zijn artikel Factcheck: Neen, de coronabetoging was niét extreemrechts, en haar woordvoerster evenmin wimpelt hij de onthullingen en bewijzen van Het Observatorium weg.
Opvallend is dat hij Feniks bestempelt als “nieuw en ietwat mysterieus”, wat opnieuw een indicatie lijkt te zijn dat ook hij als nauwe betrokkene niet op de hoogte was van het bestaan en of van de activiteiten van deze extreemrechtse groep. Zij verdediging van Sarah Melis lijkt vooral te draaien rond het idee dat de 35.000 aanwezigen (of een veelvoud daarvan) niet extreemrechts waren en dus de organisatoren dat ook niet konden zijn. Wat als kromredenering kan tellen.
Hij stelt wel dat de rol van de weinig gekende organisatie Feniks, hun disproportionele vertegenwoordiging onder de stewards van de demonstratie onderzocht dient te worden. Tot nu toe is er helaas nog geen vervolgartikel verschenen waarin Desanghere de bevindingen van die eigen research bekendmaakt.
Een andere “vrije pen” in dienst van The Human Side is de psycholoog en therapeut Steven Van Herreweghe, tevens oprichter van de Gouden Burgerbeweging. Ook hij lijkt geen tijd te hebben om zich vragen te stellen bij de rol van Feniks bij de voorbereidingen, of over de opvallende aanwezigheid van Vlaamse strijdvlaggen, Nederlandse prinsen- ofte NSB-vlaggen, Fenikssymboliek en knapen van Schild & Vrienden in de kop van de betoging.
Van Herreweghe slaagde erin om de verzameling pancartes van kunstenares Annea Lyvv Dreisz te laten ronddragen door zijn aanhangers. Op het eerste zicht leken dat onschuldige statements, genre “Royal lying time is over”. Op het tweede zicht bleken het vooral Qanon-achtige, Trumpiaanse onnozelheden te zijn over een pedofiele elite, Bill Gates’ Virus en pseudospirituele verwijzingen naar 3D. In kringen van lichtwerkers is 3D de realiteit’ waarin zogenaamde sheeple leven.
Waarschijnlijk had Van Herreweghe het na de betoging te druk om uit te leggen waarom hij volgelingen van zijn Gouden Burgerbeweging de straat op stuurde met wat waarschijnlijk dé ultieme uiting van grof en grotesk antisemitisme is, namelijk een verwijzing naar de Protocollen van de wijzen van Sion.
In zijn reactie aan de De Standaard stelde de erkende therapeut dat de dubieuze aard van de pancarte eerder een kwestie van stijl dan van inhoud was.
Geen 35.000 extreemrechtse betogers
Demonstreren is en blijft een recht. Er waren geen 35.000 extreemrechtse betogers en de kans is minimaal dat ze wisten in welke theaterstuk, in welke dance macabre ze ondanks hun begrijpelijke woede en frustratie mochten figureren. Sociale en klassieke media brachten hen op de hoogte van datum en plaats van de betoging. Bepaalde bezorgdheden zijn legitiem en angst, die nu al ongeveer twee jaar wordt aangepraat via de sociale media, blijkt nogmaals een slechte raadgever. Geen enkele medeorganisator deelde hen mee hoe de vork aan de extreemrechtse steel zat. Zij die wel op de hoogte waren, hielden de lippen stijf.